22. Maii 2024

S. Ritæ de Cascia, religiosæ
memoria ad libitum

In Umbria floruit sǽculo quintodecimo. Primum violento viro nupta, eius sævitias patienter toleravit eumque Deo conciliavit; dein, coniuge et filiis orbata, monasterium Ordinis Sancti Augustini utpote religiosa ingressa est, ómnibus patientiæ et compunctionis sublime præbens exemplum, ubi requievit ante annum 1457.
Communia sanctarum mulierum: pro religiosis (delectum est in memoriis partes aliquas de feria sumere secundum Institutionem generalem de Liturgia horarum).

Officium lectionis

Deus, in adiutórium meum inténde.

Dómine, ad adiuvándum me festína.

Glória Patri. Sicut erat. Allelúia.

Omnia supra dicta omittuntur, quando Invitatorium immediate præcedit.

HYMNUS

I. Quando Officium lectionis dicitur noctu vel summo mane:

Rerum creátor óptime

rectórque noster, réspice;

nos a quiéte nóxia

mersos sopóre líbera.

Te, sancte Christe, póscimus;

ignósce tu crimínibus,

ad confiténdum súrgimus

morásque noctis rúmpimus.

Mentes manúsque tóllimus,

Prophéta sicut nóctibus

nobis geréndum prǽcipit

Paulúsque gestis cénsuit.

Vides malum quod géssimus;

occúlta nostra pándimus,

preces geméntes fúndimus;

dimítte quod peccávimus.

Sit, Christe, rex piíssime

tibi Patríque glória

cum Spíritu Paráclito,

in sempitérna sǽcula. Amen.

II. Quando Officium lectionis dicitur diurno tempore:

Scientiárum Dómino,

sit tibi iubilátio,

qui nostra vides íntima

tuáque foves grátia.

Qui bonum, pastor óptime,

dum servas, quæris pérditum,

in páscuis ubérrimis

nos iunge piis grégibus,

Ne terror iræ iúdicis

nos hædis iungat réprobis,

sed simus temet iúdice

oves ætérnæ páscuæ.

Tibi, Redémptor, glória,

honor, virtus, victória,

regnánti super ómnia

per sæculórum sǽcula. Amen.

PSALMODIA

Ant. 1 Misericórdia et véritas præcédent fáciem tuam, Dómine.

Psalmus 88 (89), 2-38
Misericordiæ Domini super domum David
Deus ex semine David secundum promissionem eduxit Salvatorem Iesum (Act 13, 22. 23).
I

Misericórdias Dómini in ætérnum cantábo, *

in generatiónem et generatiónem
annuntiábo veritátem tuam in ore meo.

Quóniam dixísti: †

« In ætérnum misericórdia ædificábitur », *

in cælis firmábitur véritas tua.

« Dispósui testaméntum elécto meo, *

iurávi David servo meo:

Usque in ætérnum confirmábo semen tuum *

et ædificábo in generatiónem et generatiónem
sedem tuam ».

Confitebúntur cæli mirabília tua, Dómine, *

étenim veritátem tuam in ecclésia sanctórum.

Quóniam quis in núbibus æquábitur Dómino, *

símilis erit Dómino in fíliis Dei?

Deus, metuéndus in consílio sanctórum, *

magnus et terríbilis super omnes,
qui in circúitu eius sunt.

Dómine Deus virtútum, quis símilis tibi? *

Potens es, Dómine, et véritas tua in circúitu tuo.

Tu domináris supérbiæ maris, *

elatiónes flúctuum eius tu mítigas.

Tu conculcásti sicut vulnerátum Rahab, *

in bráchio virtútis tuæ dispersísti inimícos tuos.

Tui sunt cæli, et tua est terra, *

orbem terræ et plenitúdinem eius tu fundásti.

Aquilónem et austrum tu creásti, *

Thabor et Hermon in nómine tuo exsultábunt.

Tibi bráchium cum poténtia; *

firma est manus tua, et exaltáta déxtera tua.

Iustítia et iudícium firmaméntum sedis tuæ. *

Misericórdia et véritas præcédent fáciem tuam.

Beátus pópulus, qui scit iubilatiónem. *

Dómine, in lúmine vultus tui ambulábunt

et in nómine tuo exsultábunt tota die *

et in iustítia tua exaltabúntur,

quóniam decor virtútis eórum tu es, *

et in beneplácito tuo exaltábitur cornu nostrum.

Quia Dómini est scutum nostrum, *

et Sancti Israel rex noster.

Ant. Misericórdia et véritas præcédent fáciem tuam, Dómine.

Ant. 2 Fílius Dei factus est ex sémine David secúndum carnem.

II

Tunc locútus es in visióne sanctis tuis et dixísti: †

« Pósui adiutórium in poténte *

et exaltávi eléctum de plebe.

Invéni David servum meum; *

óleo sancto meo unxi eum.

Manus enim mea firma erit cum eo, *

et bráchium meum confortábit eum.

Nihil profíciet inimícus in eo, *

et fílius iniquitátis non ópprimet eum.

Et concídam a fácie ipsíus inimícos eius *

et odiéntes eum percútiam.

Et véritas mea et misericórdia mea cum ipso, *

et in nómine meo exaltábitur cornu eius.

Et ponam super mare manum eius *

et super flúmina déxteram eius.

Ipse invocábit me: “Pater meus es tu, *

Deus meus et refúgium salútis meæ”.

Et ego primogénitum ponam illum, *

excélsum præ régibus terræ.

In ætérnum servábo illi misericórdiam meam *

et testaméntum meum fidéle ipsi.

Et ponam in sǽculum sǽculi semen eius *

et thronum eius sicut dies cæli ».

Ant. Fílius Dei factus est ex sémine David secúndum carnem.

Ant. 3 Semel iurávi David servo meo: Semen eius in ætérnum manébit.

III

« Si autem derelíquerint fílii eius legem meam *

et in iudíciis meis non ambuláverint,

si iustificatiónes meas profanáverint *

et mandáta mea non custodíerint,

visitábo in virga delíctum eórum *

et in verbéribus iniquitátem eórum.

Misericórdiam autem meam non avértam ab eo, *

neque méntiar in veritáte mea.

Non profanábo testaméntum meum *

et, quæ procédunt de lábiis meis,
non fáciam írrita.

Semel iurávi in sancto meo: *

David non méntiar.

Semen eius in ætérnum manébit, *

et thronus eius sicut sol in conspéctu meo

et sicut luna firmus stabit in ætérnum *

et testis in cælo fidélis ».

Ant. Semel iurávi David servo meo: Semen eius in ætérnum manébit.

Declarátio sermónum tuórum illúminat.

Et intelléctum dat párvulis.

LECTIO PRIOR

De libro Qóhelet

5, 9 – 6, 8

Vanitas divitiarum

Qui díligit pecúniam, pecúnia non implébitur, et qui amat divítias fructum non cápiet ex eis; et hoc ergo vánitas. Ubi multæ sunt opes, multi et qui cómedunt eas; et quid prodest possessóri, nisi quod cernit divítias óculis suis?

Dulcis est somnus operánti,

sive parum sive multum cómedat;

satúritas autem dívitis

non sinit eum dormíre.

Est et infírmitas péssima, quam vidi sub sole: divítiæ conservátæ in malum dómini sui. Periérunt enim in negótio péssimo; si generávit fílium, in summa egestáte erit. Sicut egréssus est de útero matris suæ, nudus íterum abíbit, sicut venit, et nihil áuferet secum de labóre suo, quod tollat in manu sua. Miserábilis prorsus infírmitas: quómodo venit, sic revertétur. Quid ergo prodest ei quod laborávit in ventum? Cunctis enim diébus vitæ suæ cómedit in ténebris et in curis multis et in ærúmna atque tristítia. Ecce quod ego vidi bonum, quod pulchrum, ut cómedat quis et bibat et fruátur lætítia ex labóre suo, quo laborávit ipse sub sole, número diérum vitæ suæ, quos dedit ei Deus; hæc enim est pars illíus. Et quidem omni hómini, cui dedit Deus divítias atque substántiam, potestatémque ei tríbuit, ut cómedat ex eis et tollat partem suam et lætétur de labóre suo: hoc est donum Dei. Non enim satis recordábitur diérum vitæ suæ, eo quod Deus óccupet delíciis cor eius.

Est et áliud malum, quod vidi sub sole, et quidem grave apud hómines: vir, cui dedit Deus divítias et substántiam et honórem, et nihil deest ánimæ suæ ex ómnibus, quæ desíderat; nec tríbuit ei potestátem Deus, ut cómedat ex eo, sed homo extráneus vorábit illud: hoc vánitas et miséria mala est. Si genúerit quíspiam centum líberos et víxerit multos annos et plures dies ætátis habúerit, et ánima illíus non sit satiáta bonis substántiæ suæ, immo et sepultúra cáreat, de hoc ego pronúntio quod mélior illo sit abortívus. Frustra enim venit et pergit ad ténebras, et in ténebris abscondétur nomen eius. Etsi non vidit solem neque cognóvit, maior est réquies isti quam illi. Etiámsi duóbus mílibus annis víxerit et non fúerit perfrúitus bonis, nonne ad unum locum próperant omnes? « Omnis labor hóminis est ad os eius, sed ánima eius non implébitur ».

Quid habet ámplius sápiens præ stulto? Et quid pauper, qui sciat ambuláre coram vivis?

RESPONSORIUM

Prov 30, 8; Ps 30 (31), 15a. 16a

Vanitátem et verba mendácia longe fac a me, Dómine. * Mendicitátem et divítias ne déderis mihi, tríbue tantum victum deménsum mihi.

Ego in te sperávi, Dómine; in mánibus tuis sortes meæ. * Mendicitátem.

LECTIO ALTERA

Ex Tractáribus sancti Augustíni epíscopi in Ioánnem

(Tractatus 81, 4: CCL 36, 531-532)

Verba Christi in nobis manent

« Si manséritis in me — inquit — et verba mea in vobis mánserint, quodcúmque voluéritis petétis, et fiet vobis ». Manéndo quippe in Christo, quid velle possunt nisi quod cónvenit Christo? Quid velle possunt manéndo in Salvatóre, nisi quod non est aliénum a salúte? Aliud quippe vólumus, quia sumus in Christo, et aliud vólumus, quia sumus adhuc in hoc sǽculo. De mansión namque huius sǽculi nobis aliquándo subrépit, ut hoc petámus quid nobis non expedíre nescímus. Sed absit ut fiat nobis, si manémus in Christo, qui non facit quando pétimus, nisi quod éxpedit nobis.

Manéntes ergo in eo, cum verba eius in nobis manent. Quodcúmque voluérimus petémus, et fiet nobis. Quia si pétimus et non fiet, non hoc pétimus quod habet mánsio in eo, nec quod habent verba eius quæ manent in nobis, sed quod habet cupíditas et infírmitas carnis, quæ non est in eo et in qua non manent verba eius. Nam útique ad verba eius pértinet orário illa quam dócuit, ubi dícimus: « Pater noster, qui es in cælis ». Ab huius oratiónis verbis et sénsibus non recedámus petitiónibus nostris, et quidquid petiérimus, fiet nobis.

Tunc enim dicénda sunt verba eius in nobis manére, quando fácimus quæ præcépit, et dilígimus quæ promísit; quando autem verba eius manent in memória, nec inveniúntur in vita, non computátur palmes in vite, quia vitam non áttrahit ex radíce. Ad hanc differéntiam valet quoad scriptum est: Et memória retinéntibus mandáta eius, ut fáciant ea. Multi enim memória rétinent, ut contémnant, vel ériam derídeant et oppúgnent ea. In his verba Christi non manent, qui attíngunt quodámmodo, non cohǽrent; et ídeo illis non erunt in benefícium, sed in testimónium. Et quia sic insunt eis, ut non máneant in eis, ad hoc tenéntur ab eis, ut iudicéntur ex eis.

RESPONSORIUM

Cf. Qoh 4, 17ac

Custódi pedem tuum ingrédiens domum Dei, * Et appropínqua, ut áudias.

Mélior est obœdiéntia, quam stultórum víctimæ. * Et appropínqua.

ORATIO

Orémus.

Largíre nobis, quǽsumus, Dómine, sapiéntiam crucis et fortitúdinem, quibus beátam Ritam ditáre dignátus es, ut, in tribulatióne cum Christo patiéntes, pascháli eius mystério intímius participáre valeámus. Qui tecum vivit et regnat in unitáte Spíritus Sancti, Deus, per ómnia sǽcula sæculórum.

Amen.

Text © LIBRERIA EDITRICE VATICANA.

© 1999-2023 J. Vidéky