5. Augusti 2024

In dedicatione Basilicæ s. Mariæ
memoria ad libitum

Post concilium Ephesinum (431) in quo mater Iesu Deipara acclamata est, Romæ in Esquiliis a Xysto III (432-440) erecta est basilica in honorem Sanctæ Dei Genetricis dicata, et postea « Sancta Maria Maior » nuncupata. Hæc est in occidente antiquior Ecclésia in honorem beátæ Mariæ Virginis dedicata.
Communia Beatæ Mariæ Virginis (delectum est in memoriis partes aliquas de feria sumere secundum Institutionem generalem de Liturgia horarum).

Officium lectionis

Deus, in adiutórium meum inténde.

Dómine, ad adiuvándum me festína.

Glória Patri. Sicut erat. Allelúia.

Omnia supra dicta omittuntur, quando Invitatorium immediate præcedit.

HYMNUS

I. Quando Officium lectionis dicitur noctu vel summo mane:

Ipsum nunc nobis tempus est

quo voce evangélica

ventúrus sponsus créditur,

regni cæléstis cónditor.

Occúrrunt sanctæ vírgines

óbviam tunc advéntui,

gestántes claras lámpadas,

magno lætántes gáudio.

Stultæ vero quæ rémanent

exstínctas habent lámpadas,

frustra pulsántes iánuam,

clausa iam regni régia.

Nunc vigilémus sóbrii

gestántes mentes spléndidas,

ut veniénti Dómino

digni currámus óbviam.

Dignos nos fac, rex óptime,

futúri regni glória,

ut mereámur láudibus

ætérnis te concínere. Amen.

II. Quando Officium lectionis dicitur diurno tempore:

Vita sanctórum, via, spes salúsque,

Christe, largítor probitátis atque

cónditor pacis, tibi voce, sensu

pángimus hymnum:

Cuius est virtus manifésta totum

quod pii possunt, quod habent, quod ore,

corde vel factis cúpiunt, amóris

igne flagrántes.

Témporum pacem, fídei tenórem,

lánguidis curam veniámque lapsis,

ómnibus præsta páriter beátæ

múnera vitæ.

Æqua laus summum célebret Paréntem

teque, Salvátor, pie rex, per ævum;

Spíritus Sancti résonet per omnem

glória mundum. Amen.

PSALMODIA

Ant. 1 Inclína ad me, Dómine, aurem tuam, ut éruas me.

Psalmus 30 (31), 1-17. 20-25
Afflicti supplicatio cum fiducia
Pater, in manus tuas commendo spiritum meum (Lc 23, 46).
I

In te, Dómine, sperávi, non confúndar in ætérnum; *

in iustítia tua líbera me.

Inclína ad me aurem tuam, *

accélera, ut éruas me.

Esto mihi in rupem præsídii
et in domum munítam, *

ut salvum me fácias.

Quóniam fortitúdo mea et refúgium meum es tu *

et propter nomen tuum dedúces me et pasces me.

Edúces me de láqueo, quem abscondérunt mihi, *

quóniam tu es fortitúdo mea.

In manus tuas comméndo spíritum meum; *

redemísti me, Dómine, Deus veritátis.

Odísti observántes vanitátes supervácuas, *

ego autem in Dómino sperávi.

Exsultábo et lætábor in misericórdia tua, *

quóniam respexísti humilitátem meam;

agnovísti necessitátes ánimæ meæ, †

nec conclusísti me in mánibus inimíci; *

statuísti in loco spatióso pedes meos.

Ant. Inclína ad me, Dómine, aurem tuam, ut éruas me.

Ant. 2 Illúmina fáciem tuam super servum tuum, Dómine.

II

Miserére mei, Dómine, quóniam tríbulor; †

conturbátus est in mæróre óculus meus, *

ánima mea et venter meus.

Quóniam defécit in dolóre vita mea *

et anni mei in gemítibus;

infirmáta est in paupertáte virtus mea, *

et ossa mea contabuérunt.

Apud omnes inimícos meos
factus sum oppróbrium †

et vicínis meis valde et timor notis meis: *

qui vidébant me foras, fugiébant a me.

Oblivióni a corde datus sum tamquam mórtuus; *

factus sum tamquam vas pérditum.

Quóniam audívi vituperatiónem multórum: *

horror in circúitu;

in eo dum convenírent simul advérsum me, *

auférre ánimam meam consiliáti sunt.

Ego autem in te sperávi, Dómine; †

dixi: « Deus meus es tu, *

in mánibus tuis sortes meæ ».

Eripe me de manu inimicórum meórum *

et a persequéntibus me;

illústra fáciem tuam super servum tuum, *

salvum me fac in misericórdia tua.

Ant. Illúmina fáciem tuam super servum tuum, Dómine.

Ant. 3 Benedíctus Dóminus, quóniam mirificávit misericórdiam suam mihi.

III

Quam magna multitúdo dulcédinis tuæ, Dómine, *

quam abscondísti timéntibus te.

Perfecísti eis, qui sperant in te, *

in conspéctu filiórum hóminum.

Abscóndes eos in abscóndito faciéi tuæ *

a conturbatióne hóminum;

próteges eos in tabernáculo *

a contradictióne linguárum.

Benedíctus Dóminus, *

quóniam mirificávit misericórdiam suam mihi
in civitáte muníta.

Ego autem dixi in trepidatióne mea: *

« Præcísus sum a conspéctu oculórum tuórum ».

Verúmtamen exaudísti vocem oratiónis meæ, *

dum clamárem ad te.

Dilígite Dóminum, omnes sancti eius: †

fidéles consérvat Dóminus *

et retríbuit abundánter faciéntibus supérbiam.

Viríliter ágite, et confortétur cor vestrum, *

omnes, qui sperátis in Dómino.

Ant. Benedíctus Dóminus, quóniam mirificávit misericórdiam suam mihi.

Dírige me, Dómine, in veritáte tua, et doce me.

Quia tu es Deus salútis meæ.

LECTIO PRIOR

De libro Amos prophétæ

2, 4-16

Iudicia Domini in Iuda et Israel

Hæc dicit Dóminus:

« Super tribus sceléribus Iudæ

et super quáttuor verbum non revocábo:

eo quod abiécerint legem Dómini

et mandáta eius non custodíerint,

— decepérunt enim eos idóla sua —

post quæ abíerant patres eórum:

mittam ignem in Iudam,

et devorábit ædes Ierúsalem ».

Hæc dicit Dóminus:

« Super tribus sceléribus Israel

et super quáttuor verbum non revocábo:

eo quod vendíderint pro argénto iustum

et páuperem pro calceaméntis;

qui contríverint super púlverem terræ

cápita páuperum

et viam humílium declináverint,

et fílius ac pater eius íverint ad puéllam,

ut violárent nomen sanctum meum;

et super vestiméntis pignorátis accubúerint

iuxta omne altáre,

et vinum damnatórum bíberint

in domo Dei sui.

Ego autem extermináveram

Amorrǽum a fácie eórum,

cuius altitúdo sicut altitúdo cedrórum

et fortitúdo quasi quércuum;

extermináveram fructum eius désuper

et radíces eius subter.

Ego ascéndere vos feci

de terra Ægýpti,

et duxi vos in desérto

quadragínta annis,

ut possiderétis terram Amorrǽi;

et suscitávi de fíliis vestris prophétas

et de iuvénibus vestris nazarǽos.

Numquid non ita est, fílii Israel?,

dicit Dóminus.

Et propinástis nazarǽis vinum,

et prophétis mandástis dicéntes:

“Ne prophetétis”.

Ecce ego cómprimam vos ad solum,

sicut cómprimit plaustrum

onústum feno;

déerit fuga a velóce,

et fortis non firmábit virtútem suam,

et robústus non salvábit ánimam suam;

tenens arcum non stabit,

et velox pédibus suis non salvábitur;

ascénsor equi non salvábit ánimam suam,

et fortíssimus corde inter robústos

nudus fúgiet in illa die »,

dicit Dóminus.

RESPONSORIUM

Am 2, 10a. 11a. 12b; Ps 94 (95), 10b-11a

Ego sum qui ascéndere vos feci de terra Ægýpti, et duxi vos in desérto quadragínta annis. * Et dixi: Pópulus errántium corde sunt isti, et ipsi non cognovérunt vias meas.

Suscitávi de fíliis vestris prophétas, et prophétis mandástis dicéntes: Ne prophetétis. * Et dixi.

LECTIO ALTERA

Ex Homilía sancti Cyrílli Alexandríni epíscopi in concílio Ephesíno hábita

(Hom. 4: PG 77, 991. 995-996)

Laus Mariæ Deiparæ

Sanctórum cœtum, qui a sancta et Deípara sempérque Vírgine María invitáti prompto ánimo huc confluxérunt, lætum erectúmque conspício. Quare licet multa prémerer mæstítia, áttamen hic sanctórum patrum conspéctus lætítiam mihi prǽbuit. Nunc dulce illud hymnógraphi Dávidis verbum apud nos implétum est: Ecce iam quid bonum aut quid iucúndum, nisi habitáre fratres in unum?

Salve ítaque a nobis, sancta mýstica Trínitas, quæ nos omnes in hanc sanctæ Maríæ Deíparæ ecclésiam convocásti.

Salve a nobis, Deípara María, venerándus totíus orbis thesáurus, lampas inexstinguíbilis, coróna virginitátis, sceptrum rectæ doctrínæ, templum indissolúbile, locus eius qui loco capi non potest, mater et virgo, per quam is benedíctus in sanctis Evangéliis nominátur, qui venit in nómine Dómini.

Salve, quæ imménsum incomprehensúmque in sancto virgíneo útero comprehendísti; per quam sancta Trínitas glorificátur et adorátur; per quam pretiósa crux celebrátur et in univérso orbe adorátur; per quam cælum exsúltat; per quam ángeli et archángeli lætántur; per quam dǽmones fugántur; per quam tentátor diábolus cælo décidit; per quam prolápsa creatúra in cælum assúmitur; per quam univérsa creatúra, idolórum vesánia deténta, ad veritátis agnitiónem pérvenit; per quam sanctum baptísma obtíngit credéntibus; per quam exsultatiónis óleum, per quam toto terrárum orbe fundátæ sunt Ecclésiæ, per quam gentes adducúntur ad pæniténtiam.

Et quid plura dicam? per quam unigénitus Dei Fílius iis, qui in ténebris et in umbra mortis sedébant, lux resplénduit; per quam prophétæ prænuntiárunt; per quam Apóstoli salútem géntibus prædicárunt; per quam mórtui exsuscitántur; per quam reges regnant, per sanctam Trinitátem.

Ecquis hóminum laudabilíssimam illam Maríam pro dignitáte celebráre queat? Ipsa et mater et virgo est; o rem admirándam! Miráculum hoc me in stupórem rapit. Quis umquam audívit ædificatórem prohibéri ne próprium templum, quod ipse constrúxerit, inhabitáret? Quis ob id ignomíniæ sit obnóxius quod própriam fámulam in matrem ascíscat?

Ecce ígitur ómnia gaudent; contíngat autem nobis ut uniónem revereámur et adorémus, ac indivísam Trinitátem tremámus et colámus, Maríam semper Vírginem, sanctum vidélicet Dei templum, eiusdémque Fílium et sponsum immaculátum láudibus celebrántes: quóniam ipsi glória in sǽcula sæculórum. Amen.

RESPONSORIUM

Cf. Lc 1, 48-49

Congratulámini mihi, omnes qui dilígitis Dóminum; quia, cum essem párvula, plácui Altíssimo, * Et de meis viscéribus génui Deum et hóminem.

Beátam me dicent omnes generatiónes, quia ancíllam húmilem respéxit Deus. * Et de meis.

ORATIO

Orémus.

Famulórum tuórum, quǽsumus, Dómine, delíctis ignósce, ut, qui tibi placére de áctibus nostris non valémus, Genetrícis Fílii tui intercessióne salvémur. Per Dóminum nostrum Iesum Christum, Fílium tuum, qui tecum vivit et regnat in unitáte Spíritus Sancti, Deus, per ómnia sǽcula sæculórum.

Amen.

Text © LIBRERIA EDITRICE VATICANA.

© 1999-2023 J. Vidéky