COMMUNE VIRGINUM

Ad Officium lectionis

PSALMODIA

Ant. 1Virgo spléndida, prudens, clara consílio, sponsum ánimæ tuæ Verbum habes immaculátum, allelúia.

Psalmus 18 (19) A

Ant. 2Regnum mundi et omne sǽculum contémpsi propter amórem Dómini mei Iesu Christi, allelúia.

Psalmus 44 (45), I

Ant. 3Concupívit Rex spéciem tuam, quia ipse est Dóminus Deus tuus, allelúia.

Psalmus 44 (45), II

Notas mihi fecísti vias vitæ, allelúia.

Adimplébis me lætítia cum vultu tuo, allelúia.

De Epístola prima beáti Pauli apóstoli ad Corínthios

{r:1Cor}7, 25-40{/r}

Virginitas christiana

Fratres: {v}25{/v}De virgínibus præcéptum Dómini non hábeo, consílium autem do, tamquam misericórdiam consecútus a Dómino ut sim fidélis. {v}26{/v}Exístimo ergo hoc bonum esse propter instántem necessitátem, quóniam bonum est hómini sic esse. {v}27{/v}Alligátus es uxóri? Noli quǽrere solutiónem. Solútus es ab uxóre? Noli quǽrere uxórem. {v}28{/v}Si autem accéperis uxórem, non peccásti; et si núpserit virgo, non peccávit. Tribulatiónem tamen carnis habébunt huiúsmodi, ego autem vobis parco. {v}29{/v}Hoc ítaque dico, fratres, tempus breviátum est; réliquum est, ut et qui habent uxóres, tamquam non habéntes sint, {v}30{/v}et qui flent, tamquam non flentes, et qui gaudent, tamquam non gaudéntes; et qui emunt, tamquam non possidéntes, {v}31{/v}et qui utúntur hoc mundo, tamquam non abuténtes; prǽterit enim figúra huius mundi. {v}32{/v}Volo autem vos sine sollicitúdine esse. Qui sine uxóre est, sollícitus est, quæ Dómini sunt, quómodo pláceat Dómino; {v}33{/v}qui autem cum uxóre est, sollícitus est, quæ sunt mundi, quómodo pláceat uxóri, {v}34{/v}et divísus est. Et múlier innúpta et virgo cógitat, quæ Dómini sunt, ut sit sancta et córpore et spíritu; quæ autem nupta est, cógitat, quæ sunt mundi, quómodo pláceat viro. {v}35{/v}Porro hoc ad utilitátem vestram dico, non ut láqueum vobis iníciam, sed ad honéstum et ad adhæréndum Dómino sine distractióne.

{v}36{/v}Si quis autem turpem se vidéri exístimat super vírgine sua quod sit superadúlta, et ita opórtet fíeri, quod vult, fáciat; non peccat: nubant. {v}37{/v}Qui autem státuit in corde suo firmus, non habens necessitátem, potestátem autem habet suæ voluntátis, et hoc iudicávit in corde suo serváre vírginem suam, bene fáciet; {v}38{/v}ígitur et qui matrimónio iungit vírginem suam, bene facit, et qui non iungit, mélius fáciet.

{v}39{/v}Múlier alligáta est, quanto témpore vir eius vivit; quod si dormíerit vir eius, líbera est, cui vult núbere, tantum in Dómino. {v}40{/v}Beátior autem erit, si sic permánserit secúndum meum consílium; puto autem quod et ego Spíritum Dei hábeo.

RESPONSORIUM

Concupívit Rex spéciem tuam, quam ipse fecit: Deus tuus est, Rex tuus est: {*} Rex tuus et ipse est Sponsus tuus, allelúia.

Regi nubis Deo, ab illo dotáta, ab illo decoráta, ab illo redémpta, ab illo sancta. {*} Rex tuus et ipse est Sponsus tuus, allelúia.

Ex Tractátu sancti Cypriáni epíscopi et mártyris De hábitu vírginum

(Nn. 3-4. 22. 23: CSEL 3, 189-190. 202-204)

Copiosa virginitate gaudium matris augescit

Nunc nobis ad vírgines sermo est, quarum quo sublímior glória est maior et cura est. Flos est ille ecclesiástici gérminis, decus atque ornaméntum grátiæ spiritális, læta índoles, laudis et honóris opus íntegrum atque incorrúptum, Dei imágo respóndens ad sanctimóniam Dómini, illústrior pórtio gregis Christi. Gaudet per illas atque in illis lárgiter floret Ecclésiæ matris gloriósa fecúnditas, quantóque plus copiósa virgínitas número suo addit, gáudium matris augéscit. Ad has lóquimur, has adhortámur afféctu pótius quam potestáte nec quo extrémi et mínimi et humilitátis nostræ ádmodum cónscii áliquid ad censúram licéntiæ vindicémus, sed quod ad sollicitúdinem magis cauti plus de diáboli infestatióne timeámus.

Neque inánis hæc cáutio est vana formído quæ ad salútis viam cónsulit, quæ domínica et vitália præcépta custódit, ut quæ se Christo dicáverint et a carnáli concupiscéntia recedéntes tam carne quam mente se Deo vóverint, consúmment opus suum magno prǽmio destinátum nec ornári aut placére cuíquam nisi Dómino suo stúdeant, a quo et mercédem virginitátis exspéctant.

Serváte, vírgines, serváte quod esse cœpístis. Serváte quod éritis. Magna vos merces habet, prǽmium grande virtútis, munus máximum castitátis. Quod futúri sumus, iam vos esse cœpístis. Vos resurrectiónis glóriam in isto sǽculo iam tenétis, per sǽculum sine sǽculi contagióne transítis: cum castæ perseverátis et vírgines, ángelis Dei estis æquáles. Tantum máneat et duret sólida et inlǽsa virgínitas et ut cœpit fórtiter, iúgiter persevéret nec monílium aut véstium quærat ornaménta sed morum.

Apóstoli vox est quem Dóminus vas electiónis suæ dixit, quem ad proménda mandáta cæléstia Deus misit. Primus homo, inquit, e terræ limo, secúndus e cælo: qualis ille e limo, tales et qui de limo, et qualis cæléstis tales et cæléstes. Quómodo portávimus imáginem eius qui de limo est, portémus et imáginem eius qui de cælo est. Hanc imáginem virgínitas portat, portat intégritas, sánctitas portat et véritas.

RESPONSORIUM

{r}1 Cor 7, 34{/r}; {r}Ps 72 (73), 26{/r}

Múlier innúpta et virgo {*} Cógitat quæ Dómini sunt, ut sit sancta córpore et spíritu, allelúia.

Deus cordis mei, et pars mea Deus in ætérnum. {*} Cógitat quæ Dómini sunt, ut sit sancta córpore et spíritu, allelúia.

Vel alia:

E Decréto Perféctæ caritátis Concílii Vaticáni secúndi de accommodáta renovatióne vitæ religiósæ

(Nn. {r:PC}1. 5. 6. 12. 25{/r})

Ecclesia unicum sponsum Christum sequitur

Ab exórdiis quidem Ecclésiæ fuérunt viri ac mulíeres, qui per praxim consiliórum evangelicórum Christum maióre cum libertáte sequi pressiúsque imitári intendérunt et suo quisque modo vitam Deo dicátam duxérunt, e quibus multi, Spíritu Sancto afflánte, vel vitam solitáriam degérunt vel famílias religiósas suscitavérunt, quas Ecclésia sua auctoritáte libénter suscépit et adprobávit. Unde e consílio divíno mirábilis varíetas cœ́tuum religiosórum succrévit, quæ valde cóntulit, ut Ecclésia, non solum ad omne opus bonum instrúcta et ad opus ministérii in ædificatiónem Córporis Christi paráta sit, sed étiam váriis donis filiórum suórum decoráta appáreat sicut sponsa ornáta viro suo et per eam innotéscat multifórmis sapiéntia Dei.

In tanta autem donórum varietáte omnes, qui ad praxim consiliórum evangelicórum a Deo vocántur eadémque fidéliter profiténtur, Dómino se peculiáriter dévovent, Christum sequéntes, qui virgo et pauper per obœdiéntiam usque ad mortem crucis hómines redémit et sanctificávit. Ita caritáte impúlsi, quam Spíritus Sanctus in córdibus eórum diffúndit, magis magísque vivunt Christo et córpori eius quod est Ecclésia. Quo fervéntius ergo tali sui donatióne quæ totam vitam compléctitur, Christo coniungúntur, eo ubérior fit vita Ecclésiæ et apostolátus eius vegétius fecundátur.

Cuiúsvis institúti sodáles mente récolant imprímis se professióne consiliórum evangelicórum vocatióni divínæ respónsum dedísse, ita ut, non solum peccáto mórtui sed étiam mundo renuntiántes, soli Deo vivant. Totam enim vitam suam eius famulátui mancipavérunt, quod quidem constítuit peculiárem quandam consecratiónem, quæ in baptísmatis consecratióne íntime radicátur eámque plénius éxprimit.

Qui evangélica consília profiténtur, Deum qui nos prior diléxit ante ómnia quærant ac díligant et in ómnibus rerum adiúnctis fovére stúdeant vitam abscónditam cum Christo in Deo, unde prófluit et urgétur próximi diléctio in salútem mundi Ecclesiǽque ædificatiónem. Hac caritáte étiam ipsa praxis consiliórum evangelicórum animátur et régitur.

Cástitas propter regnum cælórum, quam religiósi profiténtur, tamquam exímium grátiæ donum æstimánda est. Cor enim hóminis singulári modo líberat, ut magis accendátur caritáte erga Deum et hómines univérsos, ideóque est peculiáre signum bonórum cæléstium necnon médium aptíssimum quo religiósi alácriter servítio divíno operibúsque apostolátus sese dédicent. Sic ipsi coram ómnibus Christifidélibus mirábile illud évocant connúbium a Deo cónditum et in futúro sǽculo plene manifestándum, quo Ecclésia únicum sponsum Christum habet.

RESPONSORIUM

O quam pulchra es, virgo Christi, {*} Quæ corónam Dómini digna fuísti accípere, corónam perpétuæ virginitátis, allelúia.

Non póteris a virginitátis palma sedúci, nec ab amóre Fílii Dei separári. {*} Quæ corónam Dómini digna fuísti accípere, corónam perpétuæ virginitátis, allelúia.

Ad I Vesperas

HYMNUS, ut ad II Vesperas.

PSALMODIA

Ant. 1 Veníte, fíliæ, accédite ad Dóminum, et illuminámini, allelúia.

Psalmus 112 (113)

Ant. 2 Nunc séquimur in toto corde et timémus te, et quǽrimus fáciem tuam, Dómine, ne confúndas nos, allelúia.

Psalmus 147 (147 B)

Ant. 3 Exsultáte, vírgines Christi, supérno fruéntes coniúgio, quod non habet finem, allelúia.

Canticum Eph 1, 3-10

LECTIO BREVIS

{r}1 Cor 7, 32b. 34a{/r}

Qui sine uxóre est, sollícitus est, quæ Dómini sunt, quómodo pláceat Dómino. Et múlier innúpta et virgo cógitat, quæ Dómini sunt, ut sit sancta et córpore et spíritu.

RESPONSORIUM BREVE

Pars mea Dóminus, {*} Dixit ánima mea.

Pars mea Dóminus, {*} Dixit ánima mea.

Bonus est Dóminus ánimæ quærénti illum. {*}

Dixit ánima mea.

Glória Patri, et Fílio, et Spirítui Sancto.

Pars mea Dóminus, {*} Dixit ánima mea.

Tempore paschali:

Pars mea Dóminus, dixit ánima mea, {*} Allelúia, allelúia.

Pars mea Dóminus, dixit ánima mea, {*} Allelúia, allelúia.

Bonus est Dóminus ánimæ quærénti illum. {*}

Allelúia, allelúia.

Glória Patri, et Fílio, et Spirítui Sancto.

Pars mea Dóminus, dixit ánima mea, {*} Allelúia, allelúia.

Ad Magnificat, ant. pro virgine et martyre: Ecce iam séquitur Agnum pro nobis crucifíxum strénua virgo, pudóris hóstia, víctima castitátis, allelúia.

Pro virgine: Veniénte Sponso, prudens virgo paráta introívit cum eo ad núptias, allelúia.

Pro pluribus: Prudéntes vírgines, aptáte vestras lámpades: ecce Sponsus venit, exíte óbviam ei, allelúia.

PRECES et Oratio, ut ad II Vesperas.

Ad Invitatorium

Ant. Regem vírginum Dóminum, veníte, adorémus, allelúia.

Vel: Agnum, quem sequúntur vírgines, veníte, adorémus, allelúia.

Ad Laudes matutinas

HYMNUS

Pro una virgine:

Pro pluribus virginibus:

Ant. 1 Christum líbere confíteor, Christum ardénter sítio, cum Christo iúgiter esse cúpio, allelúia.

Psalmi et canticum de dominica hebd. I.

Ant. 2 Benedícite, vírgines, Dóminum: iam seminátor casti consílii in vobis dona sua corónat, allelúia.

Ant. 3 Exsultábunt sancti in glória, quibus de carne et sánguine fúlgida est victória, allelúia.

LECTIO BREVIS

{r}Cant 8, 7{/r}

Aquæ multæ non potuérunt exstínguere caritátem, nec flúmina óbruent illam; si déderit homo omnem substántiam domus suæ pro dilectióne, quasi nihil despícient eum.

RESPONSORIUM BREVE

Tibi dixit cor meum: {*} Quæsívi vultum tuum.

Tibi dixit cor meum: {*} Quæsívi vultum tuum.

Vultum tuum, Dómine, requíram. {*}

Quæsívi vultum tuum.

Glória Patri, et Fílio, et Spirítui Sancto.

Tibi dixit cor meum: {*} Quæsívi vultum tuum.

Tempore paschali:

Tibi dixit cor meum: Quæsívi vultum tuum, {*} Allelúia, allelúia.

Tibi dixit cor meum: Quæsívi vultum tuum, {*} Allelúia, allelúia.

Vultum tuum, Dómine, requíram. {*}

Allelúia, allelúia.

Glória Patri, et Fílio, et Spirítui Sancto.

Tibi dixit cor meum: Quæsívi vultum tuum, {*} Allelúia, allelúia.

Ad Benedictus, ant. pro virgine et martyre: Beáta virgo, quæ, ábnegans semetípsam et tollens crucem suam, Dóminum æmuláta est, vírginum sponsum martyrúmque príncipem, allelúia.

Pro virgine: Ecce prudens virgo migrávit ad Christum, fulgens inter choros vírginum sicut sol in virtúte cælésti, allelúia.

Pro pluribus: Vírgines Dómini, Dóminum benedícite in ætérnum, allelúia.

PRECES

Christo, vírginum sponso et corónæ, lætis vócibus iubilémus et devóte eum exorémus, dicéntes:

Iesu, coróna vírginum, audi nos.

Christe, quem sanctæ vírgines ut únicum sponsum dilexérunt,

concéde ut nihil a tua caritáte nos séparet.

Iesu, coróna vírginum, audi nos.

Qui Maríam, matrem tuam, regínam vírginum coronásti,

da nos, eius intercessióne, cordis puritáte tibi iúgiter famulári.

Iesu, coróna vírginum, audi nos.

Per intercessiónem ancillárum tuárum, quæ íntegro et indivíso corde semper de te sollícitæ fuérunt, ut essent sanctæ córpore et spíritu,

præsta ut figúra huius mundi, quæ prǽterit, nos a te numquam ábstrahat.

Iesu, coróna vírginum, audi nos.

Dómine Iesu, sponse, quem vírgines sapiéntes adventúrum exspectábant,

concéde nobis, ut in spe vigilántes te præstolémur.

Iesu, coróna vírginum, audi nos.

Per intercessiónem sanctæ N., quæ virgo fuit sápiens et de número prudéntum,

præsta nobis innocéntiam vitæ et sapiéntiam.

Iesu, coróna vírginum, audi nos.

ORATIO

Oratio propria; qua deficiente, dicitur ut infra:

Deus, qui te in puris manére córdibus ásseris, da nobis, beátæ N. vírginis intercessióne, per grátiam tuam tales exsístere, in quibus habitáre dignéris.

Vel:

Exáudi, quǽsumus, Dómine, preces nostras, ut, qui beátæ N. vírginis virtútem devóte recólimus, in tui amóre permanére et usque in finem semper créscere mereámur.

Pro pluribus:

Multíplica super nos, quǽsumus, Dómine, misericórdiam tuam, ut, sicut in beatárum vírginum N. et N. festivitáte pia devotióne lætámur, ita eárum perpétua societáte, te largiénte, fruámur.

Ad II Vesperas

HYMNUS

PSALMODIA

Ant. 1 Tibi me servo castam, et splendéntem tenens lámpadem, Sponse, tibi occúrro, allelúia.

Psalmus 121 (122)

Ant. 2 Beáti mundo corde, quóniam ipsi Deum vidébunt, allelúia.

Psalmus 126 (127)

Ant. 3 Mens mea solidáta est, et in Christo fundáta, allelúia.

Canticum Eph 1, 3-10

LECTIO BREVIS

{r}1 Cor 7, 32b. 34a{/r}

Qui sine uxóre est, sollícitus est, quæ Dómini sunt, quómodo pláceat Dómino. Et múlier innúpta et virgo cógitat, quæ Dómini sunt, ut sit sancta et córpore et spíritu.

RESPONSORIUM BREVE

Afferéntur Regi vírgines {*} In exsultatióne.

Afferéntur Regi vírgines {*} In exsultatióne.

Adducéntur in templum Regis. {*}

In exsultatióne.

Glória Patri, et Fílio, et Spirítui Sancto.

Afferéntur Regi vírgines {*} In exsultatióne.

Tempore paschali:

Afferéntur Regi vírgines in exsultatióne, {*} Allelúia, allelúia.

Afferéntur Regi vírgines in exsultatióne, {*} Allelúia, allelúia.

Adducéntur in templum Regis. {*}

Allelúia, allelúia.

Glória Patri, et Fílio, et Spirítui Sancto.

Afferéntur Regi vírgines in exsultatióne, {*} Allelúia, allelúia.

Ad Magnificat, ant. pro virgine et martyre: In una hóstia dúplicem celebrámus corónam, pudóris et religiónis. Et virgo permánsit, et martýrium obtínuit, allelúia.

Pro virgine: Veni, sponsa Christi, áccipe corónam, quam tibi Dóminus præparávit in ætérnum, allelúia.

Pro pluribus: Hæc est generátio quæréntium Dóminum, quæréntium fáciem Dei nostri, allelúia.

PRECES

Christum, qui virginitátem propter regnum cælórum coléntes laudávit, festíve celebrémus et exorémus, dicéntes:

Iesu, rex vírginum, audi nos.

Christe, qui Ecclésiam vírginem castam tibi uni Sponso exhibuísti,

immaculátam eam redde et sanctam.

Iesu, rex vírginum, audi nos.

Christe, cui óbviam vírgines sanctæ cum lampádibus exiérunt,

ne permíttas umquam fidelitátis óleum in lampádibus tibi devotárum ancillárum defícere.

Iesu, rex vírginum, audi nos.

Dómine, cui Ecclésia virgo fidem tibi datam íntegram et puram iúgiter custodívit,

concéde christiánis ómnibus fídei integritátem et puritátem.

Iesu, rex vírginum, audi nos.

Qui tríbuis pópulo tuo de sanctæ vírginis N. festivitáte gaudére,

præsta, ut de eius étiam semper intercessióne lætétur.

Iesu, rex vírginum, audi nos.

Qui ad cenam nuptiárum tuárum sanctas vírgines recepísti,

defúnctos in aulam cæléstis convívii benígnus admítte.

Iesu, rex vírginum, audi nos.

AD HORAM MEDIAM

PSALMODIA

Ant. ad Tertiam Mihi adhærére Deo bonum est: pónere in Dómino Deo spem meam, allelúia.

Ant. ad Sextam Súscipe me, Dómine, secúndum elóquium tuum, et vivam: et non confúndas me ab exspectatióne mea, allelúia.

Ant. ad Nonam O quam pulchra est casta generátio cum claritáte, allelúia.

LECTIO BREVIS

{r}Sap 8, 21a{/r}

Scivi quóniam áliter non possem esse cóntinens, nisi Deus det, et hoc ipsum erat sapiéntiæ scire, cuius esset hoc donum.

LECTIO BREVIS

{r}1 Cor 7, 25{/r}

De virgínibus præcéptum Dómini non hábeo, consílium autem do, tamquam misericórdiam consecútus a Dómino ut sim fidélis.

LECTIO BREVIS

{r}Ap 19, 6b. 7{/r}

Regnávit Dóminus, Deus noster omnípotens. Gaudeámus et exsultémus et demus glóriam ei, quia venérunt núptiæ Agni, et uxor eius præparávit se.

Hæc est virgo sápiens, allelúia.

Quam Dóminus vigilántem invénit, allelúia.

Hæc est virgo sápiens, allelúia.

Et una de número prudéntum, allelúia.

Invéni quem díligit ánima mea, allelúia.

Ténui eum nec dimíttam, allelúia.